Maand: maart 2011

staff benda bilili

Dinsdag is eens in de zoveel weken, onze concertavond. Gisteravond was wel bijzonder omdat tegenover de garderobe een groot condoleanceregister lag vanwege het overlijden van Yakov Kreizberg. De gastdirigent had er voor gekozen om ter nagedachtenis aan Kreizberg de avond te beginnen met de orkestsuite nr 3 in D, BWV 1068 (Air ‘auf der G-Saite’) van Johann Sebastian Bach. Een mooi en ontroerend gebaar. Eigenlijk had men op zo’n moment op een groot scherm iets van Kreizberg moeten laten zien… Daarna klonk in een vioolconcert van Britten de oorlogsdreiging van Wereldoorlog II. Een vreemde combinatie, maar het stond geprogrammeerd natuurlijk. Na de pauze konden we heerlijk romantisch wegdromen bij de 8e symfonie van Schubert.

Thuisgekomen nog even zappen. Helaas was er bij Pauw en Witteman alleen maar het zoveelste gezeur over de mislukte helikoptervlucht in Libië. Minister Hillen werd weer even flink afgezeken; niet boeiend dus. Gelukkig was op Nederland 2; ‘het uur van de wolf’ (fantastisch documentaire programma van de NTR). Opeens waren Britten en Schubert vergeten en bevonden we ons in de dierentuin van Kinshasa (Congo). Een groep gehandicapte mannen maakte muziek over hun leven op straat. Enkele oude gitaren, een paar trommels en zelfs een eensnarig instrument. Rauw, maar ook ontroerend. Kijk maar eens naar het volgende YouTube filmpje:
De documentaire over deze groep muzikanten start in 2004 en volgt de ontwikkeling van deze groep die zich Staff Benda Bibilili noemt. Nadat ze een CD gemaakt hebben worden ze uitgenodigd in Frankrijk om daar op te treden. Vervolgens veroveren ze Europa. Bij een van de nieuwjaarsconcerten van het Nederlands Blazers Ensemble hebben ze zelfs in het Concertgebouw gespeeld. Het meest ontroerende, naast de muziek vond ik dat deze mannen ondanks hun handicap en hun ongelooflijke armoe, toch doorzetten en hun levenslust en humor behouden.

Deze week ben ik begonnen in het inmiddels veel bekroonde werk van David van Reybrouck. In dit boek wordt op een meeslepende wijze de geschiedenis van Congo beschreven. Wanneer je dat leest begrijp je de achtergrond van Staff Benda Bilili. Ik zal er later nog wel een keer op terug komen, maar dit is nu typisch zo’n boek wat elke leerkracht gelezen moet hebben. Je leert Afrika een beetje begrijpen, je leert over de slavenhandel, over de prachtige natuur van Centraal-Afrika en dus ook waarom de mannen en jongens van SBI in zulke omstandigheden wonen. Onbevooroordeeld kijken, lezen of spreken over Afrika of in het bijzonder Congo, is er dan niet meer bij.

namaakgoden

Hoofdstuk 33 KNIEBOEK groep 2 - tekening Michel de Boer

De laatste weken heb ik mij beziggehouden met het boek van Tim Keller: ‘Namaakgoden’. Soms een heel hoofdstuk, soms een paar bladzijden. Erg boeiend vind ik dat Keller met overbekende verhalen uit de Bijbel zijn betoog zo helder maakt. Het verhaal over Jona en zijn reis naar Ninevé kwam opnieuw als een soort raket bij me binnen. Aangrijpend! Uiteidelijk kan ik niet anders dan het boek aanbevelen. Koop, lees en denk na. Tot slot enkele citaten uit het laatst hoofdstuk; ‘zoek en vervang uw afgoden’.

Afgoden aanvechten gaat niet zonder cultuurkritiek, en cultuurkritiek gaat niet zonder het opsporen en aanvechten van afgoden.

In onze tijd wordt vaak opgemerkt dat moderne christenen precies zo materialistisch zijn als iedereen in onze cultuur. Zou dat misschien komen doordat onze evangelieprediking, anders dan die van Paulus, niet de namaakgoden van onze tijd ontmaskert?

Je bestedingspatroon ontmaskert je afgod.

Als je je overwerkt, als je omkomt in koortsachtige activiteit, vraag je dan af: ‘Heb ik het gevoel dat ik dit moet hebben om compleet te zijn en betekenis te hebben?’ Wie zichzelf deze vragen stelt, wie zijn emoties als het ware met wortel en al uit de grond trekt, die zal vaak zien dat er afgoden aan bungelen.

Verheug je over Gods offerende, lijdende  liefde voor ons – zie je wat het hem heeft gekost om ons van de zonde te redden – dan leer je de zonde te haten om wat zij is. Je ziet wat de zonde God gekost heeft. Wat ons het meest overtuigt van Gods onvoorwaardelijke liefde (dat is: Jezus’ kostbare dood) is wat ons ook het meest overtuigt van het kwaad van de zonde.

Rijpe christenen zijn geen mensen die helemaal op de harde ondergrond zitten. Ik geloof (TK) niet dat dat mogelijk is in dit leven. Het zijn mensen die weten hoe je aan het boren blijft en er steeds dichterbij komt.

einstein  en de namaakgoden

Albert Einstein 1947

Beim Menschen ist es wie beim Velo. Nun wenn er fährt, kann er bequem die Balance halten. Albert Einstein aan zijn zoon Eduard, 5-2-1930

Vandaag heb ik de biografie van Einstein uitgelezen. Gedeeltelijk heeft dat  te maken met het feit dat ik thuis zit. Maar het was ook een intrigerende biografie en zeer boeiend geschreven. En… deze week is het boekenweek, die deze keer de biografieën min of meer centraal heeft staan. Het bijzondere van een goede biografie vind ik altijd dat je op een gegeven moment de man of vrouw waar het over gaat, een beetje leert kennen. Ondanks het lijvige karakter van de biografie over Einstein, is het boek zeer aan te bevelen. (Nog in de aanbieding!) Betreurenswaardig is dat sommigen op voorhand al terugschrikken als een boek meer dan honderd pagina’s heeft, maar dat terzijde. Deze biografie zet Einstein goed neer in zijn tijd. Het vertelt heel goed, verweven met de persoonlijke geschiedenis van Einstein de periode rond Wereldoorlog I en de ontwikkeling van Europa en Duitsland in het bijzonder. Einsteins constante strijd tegen het fascisme en het nationaal-socialisme is bewonderenswaardig. Die strijd begon al ver voor Wereldoorlog II. Isaacson trekt mooi de lijn van het non-conformistische denken van Einstein op wetenschappelijk gebied naar het non-conformisme van Einstein op filosofisch en ook politiek terrein. Ook komt goed uit de verf dat Einstein wanneer hij in 1933 in Amerika terecht komt zich daar zeer thuis gaat voelen. Hij is wat dat betreft een voorbeeld Amerikaan te noemen. Einstein bleef ook in de VS vrijheid bepleiten voor andersdenkenden en de gediscrimineerde negerbevolking. Zijn verhouding met religie komt in deze levensbeschrijving ruim aan de orde. Mythevorming rond de persoon Einstein wordt stap voor stap ontleed en waar nodig naar het rijk der fabelen verwezen.

Zeker bij de laatste hoofdstukken heb ik ontdekt dat ook Albert Einstein zich fors afzette tegen namaakgoden. Daarmee verklaar ik hem niet tot volgeling van Tim Keller of Keller tot volgeling van Einstein. Maar er zijn veel parallellen. Keller wijst in zijn boek genadeloos de zwakten van het huidige individualisme en kapitalisme aan. Daarin is hij groot medestander van Einstein!

P.S. Volgende biografie gaat over John Adams (ook in de ramsj)

tegenlicht over namaakgoden

Wanneer ik mijn blogs zit door te neuzen, merk ik dat ik eigenlijk nog niet zo veel heb gezegd over de situatie in de Arabische staten. Ik heb natuurlijk het nieuws gevolgd en ook op dit punt de krant goed bijgehouden. Ondertussen heb ik in gesprekken, niet onder stoelen of banken gestoken dat het westen heel, heel veel boter op zijn hoofd heeft. Dat was met de situatie in Egypte al zo. Voor Nederland staat toch altijd het koopmanschapsprincipe voorop. Het maakte allemaal niet uit aan wie we wapens verkochten, van wie we de olie importeerden en ook niet waar we op vakantie gingen. Nederlanders waren zeker wat het laatste betreft fervente bezoekers van Tunesië en Egypte. Niemand bezint zich van te voren, zo lijkt het, op het regime wat er in zo’n land heerst. Trouwens alle autobezitters die tanken bij TAMOIL, maken zich er ook niet druk over dat de winsten van dat bedrijf verdwijnen in de zakken van Moammar Mohammed al-Qadhafi (schrijfwijze volgens Wikipedia). Het meest heb ik mij de afgelopen weken geërgerd aan Frans Timmermans van de PvdA, als hij weer eens breeduit bij bijvoorbeeld Pauw en Witteman zijn betweterige mening zat te verkondigen. Toen hij zelf staatssecretaris was van Buitenlandse Zaken, waren zijn uitspraken heel wat genuanceerder! Wat dat betreft heeft het z.g. Vrije Westen heel wat uit te leggen. Enkele weken geleden zag ik een 0verzicht in de krant waarop Europese leiders  op de foto stonden met de Libische dictator. Dat was nu echt een  serie waar je je gewoon voor zou moeten schamen!

Vanavond zal ik met interesse kijken naar het programma ‘Tegenlicht’ van de VPRO. Onder andere Joris Luyendijk zal uitleggen hoe de verhoudingen zijn geweest tussen Europa en de landen ten zuiden van de Middellandse Zee. Misschien zet het de kijkers aan het denken.  Trouwens ik hoorde in het middagprogramma van de EO oud-generaal van Vuuren spreken over de problemen in de Arabische landen. Hij wees als oorzaak van veel problemen  in de Arabische landen niet alleen naar de dictators of de steun die ze kregen in het Westen. Een belangrijke oorzaak is volgens hem ook de grote jeugdwerkloosheid. Iets om over na te denken.

En wie weet gaan we bij volgende verkiezingen de politici beter bevragen afrekenen op hun o zo mooie standpunten, waar je later grote vraagtekens bij zet. Net zoals je dat kunt doen bij banken die nu al weer miljoenen uitgeven aan bonussen. Tim Keller heeft in zijn boek ‘Namaakgoden’ ook over macht en zucht naar geld. Dat doet je allereerst zelf in de spiegel kijken, maar ook zet je aan het denken hoe we omgaan met politieke keuzes.

fietsen voor  een goed doel!

Mijn broer voert actie. Nu is hij van nature geen actievoerder naar mijn idee, maar nu heeft hij de stoute fietsschoenen aangetrokken. Ik gebruik in ieder geval mijn blog om hem te ondersteunen. Alweer geruime tijd geleden werd bij hem kanker geconstateerd. Na heel veel behandelingen en enkele operaties gaat het gelukkig nu goed met hem. Een prachtig mooi iets natuurlijk, waar we onze hemelse Vader zeer dankbaar voor zijn. Inmiddels is mij wel duidelijk geworden dat zijn herstel ook gevolg is van de inmiddels steeds verder gevorderde stand in de medische wetenschap.

Voor de ontwikkeling in die wetenschap is heel veel geld nodig. Mijn broer Henk gaat daarom komend zomer de Alpe d’Huez  (bergtop in Frankrijk) omhoog op de fiets. Een tocht waar een normaal mens wel drie keer over nadenkt, daagt hem uit. U kunt hem sponseren. Volg dan de volgende link: “Opgeven is geen optie”. Afgelopen zomer zijn we een weekje in Le Grand Bornand geweest. Een echt skidorp. In de zomer wordt het soms aangedaan door de Tour de France omdat de Col de la Colombière ( 1410 m.) er vlak bij ligt. Wij hebben die tocht per auto gemaakt en dat was zeer indrukwekkend. Ook zagen we ‘vrijetijdscyclisten’ deze tocht volbrengen. Het zou niet in mijn hoofd opkomen om zo’n tocht op de fiets te doen. Nu is de Alpe d’Huez zo’n 1850 m. Dus nog een flink stuk hoger! Wij wensen hem in ieder geval heel veel succes! En… alle kleine beetjes helpen!

yakov kreizberg 1959 – 2011

Tot mijn spijt breng ik u ervan op de hoogte dat onze chef-dirigent Yakov Kreizberg heeft laten weten zijn aanwezigheid om gezondheidsredenen te moeten annuleren voor zijn concerten met het Nederlands Philharmonisch Orkest in april 2011. Wij betreuren het zeer dat de aanhoudende gezondheidsproblemen en het moeizaam herstel van Yakov, zijn afscheidsseizoen bij het Nederlands Philharmonisch Orkest zo anders doet verlopen dan wij allen hadden gehoopt. Yakov Kreizberg zelf schreef u in december nog: “I am very much looking forward to the concerts during the rest of the season.”

Zo begon de mail die we afgelopen maandag kregen van het Nederlands Philharmonisch Orkost. Al verschillende keren had de dirigent moeten afzeggen. De laatste keren dat we Kreizberg het NPO zagen dirigeren, was duidelijk te zien dat hij  dat hij ziek was. Vermagerd betrad hij het podium via de zijtrap. Vol vuur en passie dirigeerde hij echter wel zijn orkest. Rechtop, een beetje achterover hangend zoals altijd. Op de site van het NPO werd regelmatig door bezoekers gevraagd om openheid te geven over de ziekte van Kreizberg. Maar steeds weer werd op verzoek van Kreizberg geen commentaar gegeven. Zijn sterven (gisteren 15 maart) zal een verlies zijn voor het Nederlandse muziekleven en  is natuurlijk ook triest voor zijn familie. Als actieve concertgangers van het NPO zullen we hem ook missen.

Het zet gelijk ook aan het denken. Nu ik lees in het boek van Tim Keller over de “Namaakgoden”, kwam ik ook het hoofdstuk tegen waarin het gaat over mensen die uit zijn op succes. Het stelt je voor de vraag waar grenzen liggen, ook in je eigen leven. En wat betekende het in het leven van Yakov Kreizberg? Waarom ging hij maar door  en door met dirigeren? Vanwaar die gedrevenheid? Succes,  roem, er kan zo maar een einde aan komen. Keller vertelt van de succesvolle generaal Naäman, maar ten dode opgeschreven door melaatsheid(huidvraat). Uiteindelijk moest deze zich vernederen tot zeven keer onderdompelen in de modderstroom van Israël. Gevolg was wel dat hij vervuld van geloof in de Levende God terugkeerde naar Damascus. Succes deed er uiteindelijk niet meer toe!

het oog naar boven…


tekening 37 uit het nieuwe knieboek LEVEND WATER voor groep 2 (leverbaar zomer 2011) met dank aan Michel de Boer - huistekenaar van Levend Water

In verband met de veertigdagentijd lees ik het boek ‘Namaakgoden’ van Tim Keller. Hoofdstuk 1 (“alles wat je ooit hebt gewild”) gaat over Abraham, die zijn zoon Isaak moet gaan offeren. Keller maakt in dit hoofdstuk mooi duidelijk waarom Abraham deze opdracht kreeg. Hij zegt bijvoorbeeld: “Isaak was een prachtig geschenk voor Abraham. Maar een veilig bezit was dit geschenk pas wanneer hij God op de eerste plaats wilde stellen.” De laatste paragraaf heet dan ook: “Uw bergbeklimming” en eindigt als volgt:

Net als Abraham worstelde ook Jezus geweldig met wat God van hem vroeg. In de olijfgaard van Getsemane vroeg hij de Vader of er een andere weg was, maar tenslotte ging hij gehoorzaam de berg Golgota op naar het kruis. Wij kunnen niet alle redenen weten waarom onze Vader toestaat dat ons kwade dingen overkomen, maar net als Jezus kunnen we in die moeilijke tijden hem vertrouwen. Door het oog op hem te slaan en ons te verblijden over wat hij voor ons gedaan heeft, zullen wij de nodige vreugde en hoop hebben – en zullen wij voldoende vrij van namaakgoden zijn – om gehoor te geven aan wat God van ons vraagt in de donkerste en moeilijkste tijden.

mannenbroeders van kootjebroek

IDTV Docs en de EO presenteren ‘Mannenbroeder van Kootjebroek’, een film van Geertjan Lassche. Tien jaar na de uitbraak van mond- en klauwzeer in 2001 is MKZ in Kootwijkerbroek nog steeds een open zenuw. De Kootwijkerbroekers geloven niet dat er bij hen MKZ is geweest. Het trauma van de massale dierruimingen is een wond die niet heelt zolang Den Haag volhoudt dat de ziekte terecht is vastgesteld. Hun vertrouwen in de overheid heeft een onherstelbare breuk opgelopen. In Mannenbroeders van Kootjebroek zien we vier hoofdpersonen worstelen met dit verleden, ieder op hun eigen wijze, maar verenigd in hun wens om de waarheid boven tafel te krijgen. Komt er een moment dat zij het verleden kunnen laten rusten?
Uitzenddatum: 31 maart 2011 bij de EO op Nederland 2 (bovenstaande gedeelte stond onder het YouTube filmpje)

Het bordje in de OBA met de aankondiging. Door mij niet gezien, maar wel door een Rouveense fotgraaf.

Een week geleden zat ik uit te blazen in het restaurant op de bovenste editie van de Centrale Openbare Bibliotheek (vlakbij het CS Amsterdam). Overigens een prachtig gebouw, om heerlijk in rond te dwalen. Bij het halen van een kop koffie zag ik dat er een groot bord stond met de titel van bovenstaande film. Het woord ‘mannenbroeders’ intrigeert natuurlijk mij als gereformeerde. Van mijn koffie genietend zag ik tien minuten later een gereformeerde broeder met zijn vrouw richting het bewuste bord lopen. Daarna volgden nog een aantal niet Amsterdams uitziende gasten. Inmiddels had ik ontdekt dat ze richting het theater van de OBA liepen. Later heb ik gezocht op internet, waar die prachtige titel bij hoorde. Resultaat was de intro op YouTube. Filmmaker Lassche (Nooit meer laf / De boer die zou emigreren) kennende is het weer een indringend portret geworden. Ik denk dat het ons als gereformeerden ook zal confronteren met vragen over onze houding tegenover de seculiere overheid. Zeker wanneer belangen gaan botsen met je geloofszekerheden.

veertig dagen tijd

Rev. Tim Keller

Op allerlei manieren worden we er aan herinnerd dat het vandaag Aswoensdag is. Carnaval is voorbij en de veertigdagentijd breekt aan. Nu is Aswoensdag een nogal  rooms begrip, geloof ik. Maar in de protestantse kerken is het vandaag biddag voor gewas en arbeid! Soms komen mooie dingen dus opeens samen. Maar goed, de 40-dagentijd. Het is ook simpel 40 dagen tijd. Ikzelf vind het lastig om dan allerlei toestanden met vasten te gaan doen. Voor mijzelf heb ik daarom besloten om elke dag een hoofdstuk uit een “passend” boek te lezen. Beetje raar gezegd, maar toch. Omdat ik gisteren een intrigerend berichtje over Tim Keller zag staan op het wereldwijde net, heb ik zijn boek ‘Namaakgoden’ uit de kast gepakt. Tim Keller is de bekende  predikant van de Redeemer Presbyterian Church in New York. Hij schreef een aantal zeer boeiende boeken, die gelukkig ook in het Nederlands zijn verschijnen. Het boek “In alle redelijkheid”  heeft inmiddels al vele drukken achter zich. En ook het boek over de gelijkenis van de “verloren zoon” is zeer lezenswaardig. De komende dagen zal ik me er toe zetten om elke dag een hoofdstuk uit “Namaakgoden” te lezen. Wat er daarna volgt weet ik nog niet. Helaas is zijn nieuwste boek nog niet vertaald. Maar je kunt hem er wel over horen spreken. Even schakelen met MSNBC. Een boeiend interview in een soort “Goedemorgen Met” programma. Wanneer je het ziet, verlang je er naar dat er een Nederlandse apologeet opstaat en ook in ochtendprogramma’s optreed en daar een sterke Bijbelse boodschap laat horen. Een soort theologische Arie Boomsma zeg maar.

zelfs geen mus…

de beruchte halsbandparkiet

Wat een paar zakjes met zaden en een vetbol al niet teweeg brengen. Een gekwetter en gesnater en gefladder in de tuin van jewelste. Ik zie een kraai, een ekster, veel duiven, spreeuwen, een merel en ook de zeer luidruchtige halsbandparkiet. Gelukkig keert de rust weer terug en komt er later nog even een roodborstje kijken. Het gekke is echter dat ik geen mus gezien heb. Terwijl dat toch van oudsher een vogeltje is dat zich in de nabijheid van mensen heel erg op zijn gemak voelt. Ondanks die prachtig groene kleur is de halsbandparkiet maar een vervelende indringer. Je ziet en voelt gewoon dat hij hier niet hoort. Misschien dat de PVV zich daar eens druk over kan maken. Het is immers een immigrant met een zeer afwijkende kleur. Daarbij verstoort hij het natuurlijke evenwicht in volgelland.

Ook de paringstijd gaat aan Diemen-Zuid niet voorbij. Gisteren waren het de duiven en volgens mij afgelopen nacht de eenden die zich niet konden bedwingen. De laatsten maken een lawaai of ze aan de lopende band verkracht worden.